Is het erg dat ik geen ambitie heb?
Geen functioneringsgesprek gaat voorbij zonder de vraag: “Waar zie je jezelf over vijf jaar?” Iedereen lijkt bezig met de volgende stap, een hoger target of een beter ontwikkelplan. Maar wat als je tevreden bent met waar je nu staat? Wat als je geen ‘hogerop’ hoeft? Ben je dan lui, onverstandig… of misschien juist realistisch?
Ambitie koppelen we tegenwoordig automatisch aan carrière. Hoger, beter, meer. Maar dat is historisch gezien nog maar kort zo. Eeuwenlang werd ambitie zelfs gezien als een zonde. Pas in de 19e eeuw werd carrière-ambitie hét ideaal: vooruitkomen door talent en hard werken.
Onderzoek laat zien dat mensen met ambitie vaak succesvoller lijken en sneller leiding nemen. Toch is ambitie geen garantie voor succes. Veel jonge professionals werken zich uit de naad, maar vinden geen vaste plek of raken teleurgesteld. Filosofen spreken zelfs van wreed optimisme: het idee dat ambitie altijd beloond wordt, terwijl dat voor de meesten niet zo is.
Loopbaancoaches maken onderscheid tussen ongezonde ambitie – koste wat kost hogerop willen – en gezonde ambitie: jezelf ontwikkelen, haalbare doelen stellen, betekenis vinden in werk én daarbuiten. Want ambitie hoeft niet alleen om werk te draaien. Misschien is jouw ambitie een goede ouder zijn, een boek schrijven of gewoon tevreden zijn met je huidige rol.
In een tijd waarin alles om méér en beter lijkt te draaien, is stil blijven staan soms moeilijker dan meegaan in de ratrace. Grenzen stellen aan jezelf en aan verwachtingen van je omgeving is hierbij cruciaal.
Eigenlijk heeft iedereen ambitie. Maar dat hoeft niet altijd zichtbaar te zijn in carrière stappen. Ambitie kan ook liggen in rust vinden, jezelf beter leren kennen of kiezen voor balans. Misschien is níet altijd vooruit willen – in een wereld die dat van je verwacht – wel het meest ambitieuze wat er is. Ik ben benieuwd: zie jij ambitie vooral als iets voor op de werkvloer, of juist ook daarbuiten? Laat een opmerking achter in de comments. Ik ben erg nieuwsgierig wat jij vindt?
